KÉ ĐẦU NGỰA

1. Tên khoa học: Xanthium strumarium L. (Tên đồng nghĩa Xanthium japonicum Widder).

2. Họ: Cúc (Asteraceae).

3. Tên khác: Thương nhĩ tử, Xương nhĩ, Thương nhĩ, Phắc ma, Mac nháng (Tày).
4. Mô tả:

Cây: Cây thảo, sống hàng năm, cao 50-80cm, ít phân cành. Thân hình trụ, cứng, có khía, mầu lục, đôi khi điểm những chấm mầu nâu tím, có lông cứng. Lá mọc so le, hình tim-tam giác, dài 4-10cm, rộng 4-12cm, chia 3-5 thùy, mép khía răng không đều, có lông ngắn và cứng ở cả hai mặt, gân chính 3, cuống lá dài 10cm, có lông cứng. Cụm hoa mọc ở đầu cành hoặc kẽ lá, mầu lục nhạt, gồm hai loại đầu, cùng gốc; những đầu ở phía trên nhỏ mang hoa lưỡng tính, những đầu khác mang hoa cái; lá bắc xếp thành hai hàng, có lông; hoa lưỡng tính hình ống, không có mào lông, tràng có 5 thùy, nhị 5; hoa cái không có tràng và mào lông. Quả bế đôi, hình trứng, có hai sừng nhọn ở đầu và phủ đầy gai móc; dài 12-15mm, rộng 7mm; Mùa hoa quả: tháng 5-8.

Dược liệu: Quả hình trứng hay hình thoi, dài 1,2 - 1,7 cm, đường kính 0,5 - 0,8 cm. Mặt ngoài màu xám vàng hay xám nâu, có nhiều gai hình móc câu dài 0,2 - 0,3 cm, đầu dưới có sẹo của cuống quả. Vỏ quả rất cứng và dai. Cắt ngang thấy có hai ngăn, mỗi ngăn chứa một quả thật (quen gọi là hạt). Quả thật hình thoi có lớp vỏ rất mỏng, màu xám xanh rất dễ bong khi bóc phần vỏ quả giả. Hạt hình thoi, nhọn hai đầu, vỏ hạt màu xám nhạt có nhiều nếp nhăn dọc, gồm hai lá mầm dày, bao bọc cây mầm, rễ và chồi mầm nhỏ nằm ở phía đầu nhọn của hạt.
5. Phân bố:

Cây mọc hoang khắp nơi trong nước ta.

6. Trồng trọt:

Ké đầu ngựa là cây mọc hoang dại khắp nơi, được trồng nhỏ để chữa bệnh ở bệnh viện, trạm xá, các gia đình. Cây không kén đất, khả năng thích nghi rộng, kỹ thuật trồng không phức tạp.

Có thể trồng Ké đầu ngựa quanh năm bằng hạt, nhưng thời vụ chính là mùa xuân, vì trong tự nhiên hạt Ké đầu ngựa chín rụng xuống đến đầu xuân mới mọc. Cây không kén đất, đất nào cũng trồng được trừ đất ngập úng, đất có nhiều sỏi đá. Đất làm nhỏ, nhặt sạch cỏ, đánh thành luống cao 15-20cm. Trồng theo hàng với khoảng cách 20 x 30cm hay 30 x 30cm. Phân bón dùng là phân chuồng để bón lót và phân đạm để thúc vào lúc cây còn nhỏ và sắp ra hoa kết hạt. Chú ý làm cỏ, vun xới. Sau khi trồng được 4-5 tháng, có thể thu quả. Viẹc thu hái diễn ra rải rác vì quả chín không đều và để đảm bảo kết quả thu hái, nên thu toàn bộ cây vào tháng 6-7 đem về phơi khô rồi tuốt lấy quả. Phơi quả cho thật khô, để nơi khô ráo, tránh ẩm ướt.

Cũng có thể trồng bằng quả vào mùa xuân. Làm đất bón phân cho tốt (tro, đất sông, phosphat đều được). Đào lỗ nhỏ, cho vào 3-4 hạt, mỗi hố cách nhau chừng 50-60cm. Phủ ít đất lên và tưới ẩm, độ 10 ngày sau cây mọc. Khi cây cao độ 6-7cm có thể đánh trồng chỗ khác. Vào cuối hạ hay sang thu thì hái cả cây hoặc chỉ hái quả, phơi hay sấy khô.

7. Bộ phận dùng:

Dược liệu là quả già phơi khô (Fructus Xanthii strumarii).

8. Thu hái:

Thu hoạch vào mùa thu, khi quả già chín, lúc trời khô ráo, hái lấy quả, loại bỏ tạp chất và cuống lá, phơi hoặc sấy nhẹ ở 40 - 45oC cho đến khô.

9. Thành phần hoá học:

Quả chứa alcaloid, sesquiterpen, lacton (xanthinin, xanthimin, xanthatin), dầu béo. Lá chứa iod : 200 microgram trong 1g lá. Trong quả là 220 - 230 microgram/1g quả.

10. Công năng:

Tán phong thấp, thông tỵ khiếu.

11. Công dụng:

Chống dị ứng, chống viêm. Chữa mụn nhọt, lở loét, mày đay, tràng nhạc, bướu cổ, đau khớp, thấp khớp, tay chân đau co rút, đau đầu, viêm mũi chảy nước hôi, đau họng, lỵ.

Còn dùng chữa thấp khớp, bướu cổ.

Nước sắc quả ngậm chữa đau răng, bôi chữa nấm tóc, hắc lào.

12. Cách dùng, liều lượng:

10 - 30g một ngày, dạng thuốc sắc hay thuốc cao.

13. Bào chế:

Thương nhĩ tử: Loại bỏ tạp chất và gai, sàng hết dược liệu vụn.

Sao thương nhĩ tử: Lấy quả Ké đầu ngựa sạch, cho vào nồi rang đun nhỏ lửa, sao đến màu vàng sẫm, lấy ra để nguội, xát bỏ hết gai, giã dập khi bốc thuốc thang.
14. Bài thuốc:

14.1. Trừ thấp, giảm đau:

Ké đầu ngựa 8g. Sắc uống. Dùng cho các chứng bệnh phong thấp, đau khớp, thiên về thấp tà, sưng đau tê bại. Đau nặng nhưng không di chuyển chỗ đau; ngoài ra còn dùng cho chứng nhức đầu do cảm lạnh.

Ké đầu ngựa 10g, vòi voi 20g, lá lốt 10g, ngưu tất 10g. Các dược liệu tán vụn thành chè thuốc. Hãm với nước sôi, chia uống nhiều lần trong ngày. Chữa thấp khớp, viêm khớp.

Ké đầu ngựa 12g, ngưu tất 16g, hy thiêm 16g, thổ phục linh 12g, cành dâu 12g, tỳ giải 12g, cà gai leo 12g, lá lốt 10g. Sắc uống, ngày 1 thang. Chữa viêm đa khớp tiến triển.

14.2. Tuyên phế (giúp hô hấp), thông mũi:

Ké đầu ngựa 8g, tân di 8g, bạch chỉ 12g, bạc hà 4g. Sắc uống. Dùng với chứng bệnh phổi chứa thấp trọc, khi chất đục đi ngược lên lỗ mũi gây tắc không thông, chảy nước mũi, viêm mũi, viêm xoang mũi.

Cháo ké bạch chỉ: Ké đầu ngựa 20g, bạch chỉ 6g, hoàng kỳ 30g, kinh giới 10g, tế tân 4g, gạo tẻ 60g, đường trắng lượng thích hợp. Đem các dược liệu sắc lấy nước, cho vào nấu với gạo tẻ, khi cháo được cho thêm đường. Ngày ăn 1 lần, đợt 7 - 10 ngày. Dùng cho các bệnh nhân viêm xoang mũi họng, đau nhức đầu tắc mũi, ngạt mũi.

Lợi đàm trà: Chi tử 20g, bạc hà 6g, ké đầu ngựa 12g, tân di 12g. Các dược liệu cùng tán vụn, đem pha hãm cùng với chè uống ngày 1 ấm. Đợt dùng 7 - 20 ngày. Dùng cho các trường hợp viêm mũi xuất tiết, đờm đặc vàng, niêm mạc mũi sưng phù nề, đau đầu, đau vùng cánh mũi.

14.3. Tiêu phong, khỏi ngứa:

Ké đầu ngựa 8g, địa phu tử 8g. Sắc uống. Trị lên sởi, ngứa phát ban, mụn lở loét.
Ké đầu ngựa 10g, kinh giới 12g, kim ngân 10g, sài hồ 10g, bồ công anh 10g, bạc hà 8g, cam thảo nam 6g. Sắc uống. Dùng cho các chứng bệnh ngứa nổi ban, mụn, ngứa ngáy ngoài da.

Kiêng kỵ: Nhức đầu do huyết hư không nên dùng. Không dung dược liệu đã mọc mầm

Những điều cần lưu ý :

• Hiệu quả công dụng có thể khác nhau tùy thuộc vào cơ địa của từng người
• Những thông tin trên bài viết  này chỉ có tính chất tham khảo, khi sử dụng phải theo chỉ định của  bác sĩ

*************************************************************************

Quả phơi khô .

Giá Bán:  20.000đ/100g (giá bán này áp dụng 100g-500g , mua trên 500g giá sẽ giảm theo số lượng hàng mua)

Liên hệ đặt hàng và giao hàng nhanh tận nơi  24/24h tất cả các ngày trong tuần.

Hotline / Zalo:   0964 239 568 - 0989 102 249

Email: ducle568@gmail.com  - Website:caythuocnam.com.vn 

Add :90/14/16 , Trần Văn Ơn , P.Tân Sơn Nhì , Q.Tân Phú ,TP.Hồ Chí Minh. 

+ Khách hàng ở nội thành Tp.HCM  được miễn phí  ship cho đơn hàng từ 300k trở lên, các huyện ngoại thành được miễn phí ship cho đơn hàng từ 450k trở lên. Những đơn hàng dưới số tiền trên sẽ cộng thêm 15k-30k cho 1 đơn hàng (tùy theo loại hàng có thể được miễn phí ship 1 phần hoặc toàn bộ đơn hàng).  

+ Khách hàng ở các tỉnh tùy theo giá trị đơn hàng có thể được miễn phí ship 1 phần hoặc toàn bộ đơn hàng. Phí ship COD đi tỉnh cho 1 kg đầu tiên=35k-40k, mỗi kg tiếp theo cộng thêm 5-10k/1kg, đơn hàng từ 600k trở lên sẽ được miễn phí ship cho toàn bộ đơn hàng.

+ Khách hàng ở tỉnh sẽ được gửi COD (giao hàng thu tiền) qua bưu điện hoặc các công ty giao hàng chuyên nghiệp, gửi qua hệ thống xe khách theo yêu cầu của khách hàng.

+ Tất cả các mặt hàng bán trên Website:caythuocnam.com.vn  là đúng loại, không nhầm lẫn pha trộn và luôn là loại có chất lượng tốt, được xem hàng trước khi trả tiền, được đổi hoặc trả lại và được hoàn 100%. tiền hàng.

Viết đánh giá