- Chữa bệnh trĩ bằng đông y

Chữa bệnh trĩ bằng đông y

I.Đại cương:

Trĩ là một bệnh mạn tính, do các tĩnh mạch trực trường hậu môn bị dãn và xung huyết thành búi hoặc nhiều búi. Trĩ ngoại là trĩ phát sinh từ phía ngoài hậu môn, Trĩ phát sinh từ trong hậu môn gọi là trĩ nội, trĩ nội khi phát triển có thể lòi ra ngoài hậu môn nhưng vẫn gọi là trĩ nội.

Các tĩnh mạch ở trực tràng và hậu môn bị dãn sinh ra trĩ thường do các nguyên nhân sau

1. Do thói quen ăn uống nhiều chất cay nóng, rượu bia … gây táo bón làm cho các tĩnh mạch hậu môn xung huyết, ứ huyết, ứ huyết tích tụ làm tĩnh mạch bị dãn ra gây nên bệnh trĩ.

2. Do tăng áp lực ổ bụng thường xuyên : khuân vác, ho nhiều, người đứng lâu, ngồi nhiều như thư ký, thợ may, ở những người bị ung thư trực tràng, thai ở những tháng cuối, các tĩnh mạch bị chẹn cản trở máu hồi lưu dẫn đến dễ bị trĩ.

Bệnh trĩ thường biểu hiện ra ngoài qua 2 triệu chứng chính là chảy máu và sa búi trĩ. Chảy máu là triện chứng có sớm nhất và thường gặp nhất. Lúc đầu máu chảy rất kín đáo, về sau đi cầu phải rặn nhiều do táo bón thì máu chảy thành giọt hay thành tia. Đôi khi máu từ búi trĩ chảy ra đọng lại trong lòng mạch trực tràng rồi sau đó mới đi cầu ra nhiều máu cục. Sa búi trĩ thường sảy ra trễ hơn sau một thời gian  đi cầu có chảy máu, thấy có một khối nhỏ lồi ra ở hậu môn, sau đó khối đó tự tụt vào được. Càng về sau khối lồi ra đó to lên dần và không tự tụt vào sau khi đi cầu nữa mà phải dùng tay nhét vào. Cuối cùng khối sa đó thường xuyên nằm ngoài hậu môn. Kèm theo các biểu hiện khác như đau khi đi cầu, ngứa quanh lỗ hậu môn. Ngứa sảy ra do búi trĩ sa ra ngoài và tiết dịch gây viêm da quanh hậu môn

II.Điều trị:

Trên lâm sàng thường gặp các loại sau:

1.Trĩ nội xuất huyết hoặc thể huyết ứ:

Triệu chứng: Đi tiêu xong huyết ra từng giọt, táo bón.

Pháp trị: Lương huyết, chỉ huyết, hoạt huyết, khứ ứ.

Bài thuốc: Dùng bài:Hoạt Huyết Địa Hoàng Thang gia giảm

Sắc uống (Tân Biên Trung Y Học Khái Yếu).

Bài thuốc: Tứ Vật Đào Hồng Thang gia giảm:

Sắc uống (Tân Biên Trung Y Học Khái Yếu).

2. Trĩ ngoại bị viêm nhiễm (trĩ  Thấp Nhiệt):

Triệu chứng: Vùng hậu môn sưng đỏ, đau, trĩ bị sưng to, đau, táo bón, nước tiểu đỏ.

Pháp trị: Thanh nhiệt, lợi thấp, hoạt huyết, chỉ thống.

Bài thuốc: Dùng bài: Hòe Hoa Tán gia vị:

Sắc uống (Tân Biên Trung Y Học Khái Yếu).

Bài thuốc: Chỉ Thống Thang gia giảm:

Sắc uống (Tân Biên Trung Y Học Khái Yếu).

3- Trĩ Lâu Ngày Gây Thiếu Máu Nơi Người Lớn Tuổi (Thể Khí Huyết Đều Hư):

Triệu chứng:  Tiêu ra máu lâu ngày, chóng mặt, hoa mắt, ù tai, sắc mặt trắng, rêu lưỡi trắng mỏng, người mệt mỏi, hơi thở ngắn, tự ra mồ hôi, mạch Trầm Tế.

Pháp trị: Bổ khí huyết, thăng đề, chỉ huyết.

+ Do Tỳ dương hạ hãm:

Bài thuốc: Bổ Trung Ích Khí bội Thăng ma hoặc Cử Nguyên Tiễn.

+ Do Tỳ âm hư:

Bài thuốc: Bổ Trung Ích Khí Thang.

+ Do Trung khí hư hàn:

Bài thuốc: Ngũ Quân Tử Thang, Ôn Vị Ẩm thêm Thăng ma, Ngũ vị tử.

+ Do Can Thận hư hàn:

Bài thuốc: Đại Bổ Nguyên Tiễn, Lý Âm Tiễn.

4. Tham khảo:
Thuốc Nam chữa bệnh trĩ

+ Bài thuốc: Lá Thiên lý 100g, Muối ăn 05g. hái lá Thiên lý non và lá bánh tẻ, rửa sạch, giã nhỏ với muối, thêm chừng 30ml nước cất, lọc qua vải gạc. Dùng nước này tẩm vào bông đắp chỗ dom lòi ra đã được rửa sạch bằng thuốc tím. Băng lại như đóng khố. Ngày làm 1-2 lần. Trong vòng 3-4 ngày thường khỏi (Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).

+ Bài thuốc: Lá La tươi, ngắt bỏ cuống và gân, giã nát, sao nóng, rịt vào sau khi đã rửa sạch chỗ dom lòi. Có thể để nguyên lá, úp vào dom hoặc nướng cháy lá, vo lại, cho vào hậu môn. Nên làm buổi tối trước khi đi ngủ để tránh đi lại. Thường khỏi rất nhanh, đi lại bình thường, 2-3 năm không thấy tái phát. Có người lòi dom 4-5cm cũng khỏi (Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).

(Theo Lương yNguyễn Hữu Toàn)